Bijstandsboete, wanneer kan die opgelegd worden?

In dit artikel gaan we in op de redenen en aanleidingen die in een bijstandsboete kunnen resulteren.

Bijstandsboete

De (bestuurlijke) boete bij de bijstandsuitkering  wordt alleen opgelegd wanneer een inwoner zich niet aan de inlichtingenplicht houdt. Op basis van de juiste gegevens kan de gemeente bepalen of iemand wel recht heeft op een bijstandsuitkering.

In 2013 gold dat de gemeente bij een schending van deze verplichting de bijstandsuitkering voor een korte periode kon verlagen of bij een bepaalde grens aangifte hiervoor kon doen. Aangezien het OM zoveel strafzaken kreeg konden zij het niet allemaal behandelen en bleef een bijstandsboete vaak uit.

Volgens de overheid was het bestrijden van fraude op deze manier niet voldoende. Hierdoor is er een wijziging gekomen in het sanctiesysteem: van strafrechtelijke tot bestuursrechtelijke sancties. De aangiftegrens is hierdoor verhoogd met een bedrag van € 10.000,- naar € 50.000,-.

Inlichtingenplicht

Het opleggen van een bestuurlijke boete is alleen van toepassing als de inwoner de inlichting verplichting heeft geschonden waardoor te veel bijstandsuitkering is ontvangen. Bij het beoordelen van de boete moet de gemeente rekening houden met onder andere verwijtbaarheid en financiële omstandigheden. Bepaald moet worden of er sprake is van opzet (100%), grove schuld (75%), normale verwijtbaarheid (50%) of verminderde verwijtbaarheid (25%). Op basis hiervan wordt de hoogte van de bijstandsboete bepaald. Ook kan de gemeente besluiten om helemaal geen boete op te leggen.

Grove schuld

Onder grove schuld wordt verstaan aan opzet grenzende mate van verwijtbaarheid en omvat mede grove onachtzaamheid. Daarbij kan gedacht worden aan laakbare, slordigheid of ernstige nalatigheid.

Opzet

Als er sprake is van opzet wanneer het willens en wetens handelen of nalaten leidt tot het niet of niet behoorlijk nakomen van de mededelingsverplichting.

Normale verwijtbaarheid

De betrokkene heeft inlichtingen verstrekt die onjuist of onvolledig waren. Het zwijgen van werkzaamheden, uitbreiding of het verzwijgen van gezinssamenstelling.

Verminderde verwijtbaarheid

De mate waarin gedraging aan de betrokkene kan worden verweten afhankelijk van de omstandigheden waarin betrokkene verkeerde op het moment dat hij de inlichtingenverplichting had moeten nakomen. Als de betrokkene zich in geestelijke toestand verkeerd dat hem de overtreding niet volledig valt aan te rekenen. Bij het verstrekken van inlichtingen die echter onjuist of onvolledig waren.

Rekening houden met draagkracht

Als laatste dient de gemeente rekening te houden met de draagkracht. De Centrale Raad van Beroep besliste in zijn uitspraak van 11 januari 2016 dat de hoogte van een bijstandsboete zo moet worden vastgesteld, dat een betrokkene deze binnen een redelijke termijn kan betalen. Zo wordt voorkomen dat het opleggen van een boete tot gevolg heeft dat een betrokkene zeer langdurig op het absolute minimum moet leven. De Centrale Raad van Beroep gaat uit van een maximale termijn van twee jaar. Zie ook artikel op de website van rechtspraak.nl

Tip:

Indien u met een boete te maken heeft neemt u dan gelijk contact op met Legal2People. Hierdoor kan Legal2People tijdig bezwaar maken en u verder begeleiden in deze procedure.

Ga hier snel naar onze contactpagina.